Üniversite Öğrencilerine Verilen KYK Bursu Neden Azalıyor?
Türkiye’deki üniversitelerin üzerinde 12 Eylül darbesinin gölgesi ve tüm anti demokratikliğiyle YÖK vesayeti somut olarak duruyor. 2016’dan günümüze OHAL KHK ihraçları ile yaklaşık 7 bin akademisyenin ihracı, üniversite rektörlerinin keyfi bir şekilde atanması ve Boğaziçi Üniversitesi’ndeki kayyum gaspı gibi örneklerle üniversitelerin içi boşaltılmış ve akademik nitelik de tartışmalı hale gelmiştir. Tüm bu toz duman içerisinde ömürlerinin en güzel yıllarını “AKP üniversitelerinde” geçirmek zorunda kalan yüz binlerce öğrencinin umudu, geleceği ve emeği çalınmıştır. Çeşitli nedenlerle üniversite terk oranları Türkiye tarihinin en yüksek oranlarına varmıştır. Bu konuda resmi bir veri kamuoyuna sunulmalıdır. Üniversite kaydı yapabilecekken yapmayan, yaptığı halde derslere gelmeyen, derslere başladığı halde dönemi tamamlamayan ve başladığı üniversiteyi bitiremeyen kaç öğrencinin olduğuna dair resmi bir veri neden açıklanmıyor? Öğrenciler sadece üniversiteyi değil ülkeyi terk etmek için çok tehlikeli yollara girmek zorunda kalıyor. Özetle AKP’nin üniversite ve akademi politikası(zlığı) ülke gençliğini mültecileştirmiştir.
Türkiye’de üniversite öğrencileri için ekonomik açıdan çok zor bir dönem yaşanıyor. Bin bir emekle, fedakarlıkla ve mevcut sınav merkezli sistemle üniversite kazanan öğrencilerin; kira, beslenme, ulaşım sorunu kadar ağır bir durum da ümitsizliktir. Türkiye’de ataması yapılmayan, işsiz olan, düşük ücretlerle çalıştırılan, yıllarca stajyer olarak emeği sömürülen milyonlarca genç; bu ülkede bir gelecek kurulabileceğine dair umudunu yitirmiş durumdadır.
“ TÜİK’in verilerine göre” Türkiye’de 2014 yılında 606 bin üniversiteli işsiz varken, 2021 yılında 1 milyon 138 bin üniversiteli, işsiz kalmıştır. Yıllar itibariyle üniversiteli işsiz sayısının “sürekli” arttığı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Üniversiteli işsizlerin yüzde 57’sinin kadın mezunlardan oluştuğu, kadın mezunların iş bulmakta daha ağır güçlüklerle karşı karşıya kaldığı da bilinmektedir.
| Üniversite Mezunu İşsiz Sayısı (Bin Kişi) | ||||
| Yıl | Erkek | Kadın | Toplam | Kadın Oranı |
| 2014 | 267 | 339 | 606 | 56% |
| 2015 | 289 | 403 | 692 | 58% |
| 2016 | 363 | 465 | 828 | 56% |
| 2017 | 376 | 554 | 930 | 60% |
| 2018 | 408 | 543 | 951 | 57% |
| 2019 | 495 | 628 | 1.123 | 56% |
| 2020 | 505 | 582 | 1.088 | 53% |
| 2021 | 493 | 645 | 1.138 | 57% |
Kaynak:TÜİK
Mezun olduğunda işsiz kalma veya düşük bir ücretle işe başlama seçenekleri ile karşı karşıya bırakılan üniversite gençliğine verilen burs ve kredi miktarları ise yıllar itibariyle azalış göstermiştir. Enflasyon etkisiyle son yıllarda artmış gibi görünen KYK kredilerinin, reel değerinin azaldığını gösteren bir çok veri buluna bilir. Örneğin 2013 yılında 147 dolara veya asgari ücretin yüzde 36’sına denk gelen öğrenim kredisi, 10 yılın sonunda 67 dolara ve asgari ücretin yüzde 15’ine kadar düşmüştür.
2023 yılında lisans öğrencilerine verileceği ifade edilen 1.250 TL’lik öğrenim kredisi, öğrencilerin hangi ihtiyacını karşılayabilir? Önlisansla birlikte sayısı 8 milyonu geçen üniversite öğrencilerinden sadece 530 bin öğrenciye verilen bu miktarın enflasyon ve yaşam maliyeti karşısında eridiği bilinmelidir.
| Yıl | KYK Kredisi (TL) | KYK Kredisi ($) | Asgari Ücret | Öğrenci Kredisi / Asgari Ücret (%) |
| 2023* | 1.250 | 67 | 8.506 | 15% |
| 2022 | 850 | 51 | 4.877 | 17% |
| 2021 | 650 | 73 | 2.826 | 23% |
| 2020 | 550 | 78 | 2.325 | 24% |
| 2019 | 500 | 88 | 2.021 | 25% |
| 2018 | 470 | 98 | 1.603 | 29% |
| 2017 | 425 | 117 | 1.404 | 30% |
| 2016 | 400 | 132 | 1.301 | 31% |
| 2015 | 330 | 121 | 975 | 34% |
| 2014 | 300 | 137 | 869 | 35% |
| 2013 | 280 | 147 | 788 | 36% |
Kaynak: TCMB, ÇSGB, KYK, * Ocak ayı kur ortalamasına göre hesaplanmış veridir.
Yukarıdaki tabloda öğrencilere verilen öğrenim kredisinin azalışı yıllar itibariyle gösterilmiştir. Öğrenim kredisi hem dolar değeri olarak hem de asgari ücrete oranı bakımından ciddi bir azalış eğilimi içindedir. Öğrencilere verilen desteklerin hem nitel hem de nicel artışı için gerekli çalışmalar yürütülmezse, üniversite terk oranlarının yanı sıra çalışan öğrenciler sorunu da derinleşecektir. Üniversite okuyabilmek için çalışmak zorunda kalan öğrencilerin nitelikli bir üniversite eğitimi alamayacağı öngörülmeli ve gerekli tedbirler alınmalıdır. Üniversite öğrencilerinin emeğinin ucuz emek olarak sömürüldüğü bir ülkede geleceksizlik duygusu derinleşecektir.
Sinan OK
