Deniz Zeyrek

Adalet sistemimizin en önemli kurumu Hakimler Savcılar Kurulu‘dur.

Yargıtay‘a, Danıştay‘a üye seçiyor, hakim ve savcıların görev yerlerini belirliyor, terfilerine karar veriyor.

Yine hakim ve savcıların teftişi, soruşturma izinleri, cezalandırılması ve hatta ihraçları da HSK‘nın yetki alanında bulunuyor.

Sahip olduğu yetkilere ve görevlere bakılırsa, işini iyi yapan bir HSK, yargı bağımsızlığının teminatı olabilir.

Ancak aynı HSK, siyasetin gölgesine girerse yargıyı da siyasetin gölgesine sokabilir.

★★★

Adalet Bakanı ile bir yardımcısı (eski sistemde Adalet Bakanlığı Müsteşarı’ydı) HSK‘nın doğal üyesi sayılıyor. Bakan aynı zamanda HSK‘nın başkanlığını yürütüyor.

Toplam 15 üyeden oluşan kurulda, bakan ve yardımcısı dışında 13 üye daha yer alıyor. Bu üyelerin dördü doğrudan Cumhurbaşkanı tarafından atanıyor. Yedi üye ise (Yargıtay -3 -, Danıştay -1-, Üniversiteler ve/veya avukatlar -3- arasından) TBMM tarafından seçiliyor.

2017’de anayasa değişikliği yapıldıktan sonra dört üye Cumhurbaşkanı tarafından atandı. TBMM Karma Komisyonu‘nda ve Genel Kurul‘da yeterince çoğunluğu olan Cumhur İttifakı ise kalan yedi üyeyi seçti.

Böylece HSK‘nın tamamı iktidar tarafından sorunsuz belirlenmiş oldu.

Aradan dört yıl geçti. Anayasa gereği üyelerin görev süresi doldu.

★★★17

Yargıtay ve Danıştay üyeleriyle, akademisyen ve avukatlar arasından HSK üyesi olmak isteyenler 22 Nisan’a dek TBMM Karma Komisyonu’na başvurmak zorunda.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, önceki gün konuyla ilgili bir toplantı yaptı. Adalet Bakanı, AK Parti’nin TBMM Grup Başkanvekilleri Erdoğan‘a bir brifing verdi.

Buna göre TBMM’nin seçeceği yedi üyeyle ilgili ciddi sorun var.

Çünkü, Genel Kurul‘a 21 aday gönderecek olan Karma Komisyon‘da bir adayın seçilebilmesi için ilk turda en az 35, ikinci turda en az 31 oy alması gerekiyor. Aksi halde en çok oy alan adaylar arasında kura çekilecek. Karma Komisyon‘da Cumhur İttifakı’nın üye sayısı 30. Bu da muhalefetle uzlaşma olmazsa işin kuraya kalacağını gösteriyor.

Aynı şekilde Genel Kurul‘da seçilebilmek için 1. turda 400, ikinci turda 360 oy aranıyor. 360 oy sağlanamazsa en çok oy alan iki aday arasında kura çekiliyor.

Şu anda Cumhur İttifakı‘nın 360 oyu yok. Peki bu durumda ne olacak?

Türkiye‘de adalet sisteminin en önemli teminatı olan HSK‘nın yedi üyesi ya “şansla” ya da “uzlaşmayla” seçilecek.

Duydum ki değişik formüller üzerinde çalışılıyormuş.

İlk formül, seçimi mümkün olduğunca geciktirme, hatta yapmama. Ancak anayasaya göre HSK‘nın en geç 7 Haziran‘da oluşması gerekiyor.

İkinci formül muhalefete kontenjan vererek uzlaşma.

Üçüncü formül ise muhalefetin de destekleyeceği liyakatli, deneyimli, adaletli ve yargı bağımsızlığı için çalışacak “ortak” isimleri belirlemek.

Eğer hâlâ hukuk devletiysek üçüncü formülü tercih etmek en doğrusu.

Sizce iktidar hangisini seçer?

Çat kapı mı dediniz?

Siyasetçilerin ramazan klişesidir: Yoksul bir aile bulunur, yer sofrası kurulur ve iftar açılır. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da bu ramazan açılışı yaptı. Ankara Mamak‘ta bir eve misafir oldu ve yer sofrasında orucunu açtı.

Dünkü bazı gazete ve televizyonlarda bu ziyaretle ilgili “çat kapı geldi”, “kapıda görünce şaşırdık” gibi bazı açıklamalar okuyunca ben de çok şaşırdım. Resmen aklımızla alay etmişler. Hadi o üç ayrı siniyi falan bir kenara bırakıyorum.

Son altı ayda Cumhurbaşkanı‘nın katıldığı iki törene davet edilmiştim. Katılabilmem için Cumhurbaşkanlığı’nda bulunan sağlık merkezinde korona testi yaptırmam istendi. Yakın diye “TBMM Hastanesi’nde yaptırsam olmaz mı” diye sordum. “Hayır” dediler.

Sizce Cumhurbaşkanı’yla aynı salona giren insanlardan korona testi isteyen Cumhurbaşkanlığı yetkilileri, Erdoğan çiftinin çat kapı bir gecekonduya gidip, çocuklu bir aileyle (çocukların taşıyıcılığı açısından özellikle belirttim) maskesiz yemek yemesine müsaade eder miydi? Ben sanmıyorum ama ettiyseler de Cumhurbaşkanı’nın sağlığını riske atarak görevlerini ihmal etmişlerdir. Bu kadar net!

Makalenin kaynağına buradan ulaşabilirsiniz